Klasa VIb

Temat: Jak poprawnie używać średnika? 

Średnik jest znakiem oddzielającym człony równorzędne pod względem logiczno-składniowym w silniejszy sposób od przecinka, a słabszy od kropki. Używamy go przede wszystkim w rozbudowanych wypowiedzeniach złożonych oraz w zdaniach pojedynczych, najczęściej w wyliczeniach.

Przykład:

Nie zmogły lasu wichry, nie zmogły burze; przyszła siekiera i las padł trupem.

Najszlachetniejszy kamień jest ten, który kraje wszystkie inne, a siebie zarysować nie daje; najszlachetniejsze serce jest to, które właśnie raczej da się skaleczyć, niż samo zadraśnie.

Średnik stosujemy także między dłuższymi grupami wyrazowymi –  w rozbudowanych wyliczeniach, w których wielokrotnie pojawiają się przecinki.

Przykład: 

W domu miałem zrobić kilka rzeczy:

• posprzątać w kuchni, łazience, sypialni; 
• ugotować makaron, leczo, rosół;
•  umyć okna w salonie, jadalni i pokoju gościnnym; 
• przeczytać list od mojej mamy, babci, cioci; 
• zapłacić rachunek za gaz, prąd, wodę; 
• wymienić żarówkę; nakarmić psa.

Średnik służy nam również do oddzielenia względnie samodzielnych wypowiedzeń w zdaniu złożonym.

Przykład:

Od dawna myślała o kupnie domu; nikt nie potrafił jej ostatecznie przekonać.

Zapoznajcie się z powyższymi informacjami, a następnie rozwiążcie zadanie.

1. Wskaż w poniższych zdaniach przecinek, który powinien zostać zamieniony na średnik.

• Zabraliśmy się do pracy, najpierw ustawialiśmy stoły, a później udekorowaliśmy salę.
• To ciasto było przepyszne, nie dziwię się, że tak szybko zostało zjedzone.
• Czarownicę spotkał smutny los, ale zasłużyła sobie na to, chciała zrobić dzieciom krzywdę!
• Każdego innego spotkałaby za to surowa kara, kto wie, może nie tylko finansowa.

To wszystko. Mam nadzieję, że zapamiętacie jak najwięcej. 

Zadań nie musicie mi wysyłać.

Powodzenia!